Dit is de eerste keer in mijn leven dat ik wakker wordt van langs galopperende paarden. Machtig mooi gezicht om de paarden met wapperende manen zo in het wild over de eindeloze jailoo te zien rennen. Ons kleine koepeltentje staat iedere nacht naast een yurt waarin de herders gedurende de vier zomermaanden wonen. We hebben voor de acht dagen trekking van Bokonbaevo naar Naryn ons eigen drinkwater, eten voor de lunch, koepeltentjes en slaapzakken bij ons. Gelukkig wordt dat allemaal iedere ochtend in oude vlaszakken met versleten touwtjes op twee paarden gehesen en hoeven wij alleen maar onze dagrugzakjes te dragen. Op het einde van iedere wandeltocht, blijkt er toch weer ergens in deze leegte een yurt te staan waar we mogen aanschuiven voor het avondeten. Belangstellend bekijkt de hele familie onze tentjes en de slaapmatjes die je met twee handen kan oppompen. Een yakherder probeert onze telescoop wandelstokken uit, wil weten waar het blauwe waterslangetje van mijn camelbag voor dient en probeert mijn  zonnebrandcrème breed lachend uit op zijn bruine verweerde huid. Bij een andere familie is de enige Engelse zin die de gastheer kent: “Hello, I love you.” Dat beantwoorden wij dan maar gewoon met “I love you too”. Gelukkig hebben we Eles bij ons die de gesprekken met iets meer diepgang kan vertalen. Wel is zij in iedere yurt het slachtoffer van goedmoedig gepest. Iedereen wil van haar weten of ze als 23-jarige al een vriend heeft en of dat dan iemand met vee is. Als blijkt dat zij geen koe kan melken en het nomadenleven niet echt ambieert, blijft ze het mikpunt van flauwe grapjes. Maar met haar open karakter weert ze zich prima en buigt ze de gesprekken handig een andere kant op.

In iedere yurt is het rondom de kachel een gezellige drukte, je schopt je slippers of schoenen bij de voordeur uit en ploft neer op een van de kleurrijke matjes die rondom het veel te kleine tafeltje op de grond liggen. Omdat er niet genoeg ruimte is om met zijn allen aan dat tafeltje te eten, hangt iedereen zonder enige gène tegen elkaar aan. Je arm laat je leunen op de knie van je buurman en als je even van houding wilt wisselen, wisselen er drie mensen mee. De botjes in het eten worden tot op de laatste draad afgekloven en wij krijgen iedere keer te horen dat we hier in de bergen meer moeten eten; meer boter, meer vet, meer vlees, meer aardappels. Terwijl we natafelen met zo’n theepot met een schier oneindige bodem, staat de zoon des huizes de kymuz 30 minuten te karnen met een houten stok in een enorme leren zak. Natuurlijk ontkomen we hier niet aan een kommetje gefermenteerde paardenmelk, maar ik moet zeggen, hij smaakt hier toch al iets beter dan in Mongolië. Het is ook heel gewoon om even languit te gaan liggen uitbuiken op een matje, als je ondertussen maar gewoon blijft mee praten. En dan, meestal zo’n half uurtje nadat de laatste hap genuttigd is, pakt de gastheer zijn deken en kussen van de stapel en zegt dat hij naar bed gaat. Lekker duidelijk, zonder allerlei ingewikkelde beleefdheden. Liefdevol worden we overal uitgenodigd om ook in de yurt te komen slapen in plaats van in onze tent. De families vinden dat maar koud, je kunt beter naast de kachel liggen in hun ogen. Hoofdschuddend geven ze ons voor de zekerheid een extra deken mee. Maar wij geven toch de voorkeur aan de frisse buitenlucht, ondanks dat de temperatuur hier ’s avonds razendsnel daalt. Wij hijsen ons dus in ons thermo ondergoed, houden onze sokken lekker aan, doen voor de show nog wat wasbewegingen met een wettie en vallen dan in slaap terwijl het om ons heen compleet stil is. Het ochtendritueel speelt zich hier al heel vroeg af want de mannen zijn om vijf uur al weer in de weer met het vee. De families waken vaak over wel 1000 schapen, tientallen koeien of yaks en een groep paarden. Dat is slechts gedeeltelijk hun eigen vee, ze worden ook door andere families betaald om hun dieren mee te nemen naar de bergweiden.

Overdag lopen we door de meest ruige landschappen. De boomgrens zijn we voorbij, we steken meerdere bergruggen dwars over en dalen dan weer af naar een jailoo die bezaaid is met willekeurig weggeworpen rotsblokken en grote schapenkuddes. We lunchen onderweg op de meest fantastische plekken in de vrije natuur. Onze paarden grazen hun buik ook even vol en worden vaak nieuwsgierig begroet door de loslopende paarden. De schaapherders die de hele dag alleen bij het vee zijn komen meestal wel even op hun paard aan rijden om ons te begroeten en zitten duidelijk om een praatje verlegen. Zeker als we net aan het lunchen zijn, bieden we ze altijd wat te eten aan wat zij dan relaxed schuin in het zadel hangend smakelijk opeten. Buiten herders, een verdwaalde toerist en een paar hele stoere mountainbikers uit Sint Petersburg kom je hier niemand tegen. De stilte is immens, acht dagen lang, de ene berg na de andere rolt zich voor ons uit. Wild klaterende bergbeken die zich voegen bij de grote kristalheldere stroom in de jailoo. Prachtig om te zien, niet altijd makkelijk om over te steken. We zoeken iedere keer een plek waar de paarden er door heen kunnen en vervolgens een plek waar wij als mensen er door heen kunnen. Onze lokale gidsen Asylbek en Joomart helpen ons door wat extra stapstenen in de beek te gooien en ons een hand toe te steken. Zij lopen zelf de hele tocht op hun slippers, alleen als het koud wordt doen ze daar een paar sokken in. Asylbek knipt het prijskaartje er nog af op de eerste dag, dit is een investering die hij doet voor ons. Als de beken echt te wild worden, wordt de bagage van de paarden gehaald en steken we te paard de rivier over. Eén van ons voorop en Asylbek of Joomart achterop. Ook voor het paard is het niet altijd makkelijk om zich in de waterstroom staande te houden. Zeker niet als hij dat vier keer moet doen, eerst met de bagage, dan met Eles, dan met mij en dan met Erwin. Ik blijf me verbazen over het uithoudingsvermogen, de kracht en de gehoorzaamheid van deze dieren.

De jailoo’s liggen meestal tussen de 3.000 en 3.500 meter hoogte. Een hoogte die nog prettig is om te slapen. Op de tweede dag trekken we door een pas die op 3.900 meter ligt. Een hele pittige klim van meer dan 1000 hoogtemeters met toch beduidend minder zuurstof in de lucht dan je gewend bent. Bijna boven gekomen bereiken we de sneeuwgrens en horen we de stenen van de rotshellingen afrollen, gelukkig op veilige afstand. Op het einde van de vijfde dag wordt het weer ons echter wat minder goed gezind en gromt de donder door de kloof waar onze yurt staat. De bliksem knettert onheilspellend. Tussen de regenbuien door zetten we tentjes op, maar ook de volgende ochtend regent het nog flink en hangt de top die we op de zesde dag zouden beklimmen in de regenwolken. We besluiten niet verder omhoog te gaan met dit slechte weer omdat de afdaling normaal al een steile uitdaging is en in de regen gevaarlijk wordt. We moeten dus terug en naar een ander lager pad lopen dat echter veel langer is. Na diverse forse regenbuien regelt Asylbek in een dorpje een oude vrachtauto waar we allemaal in passen. De paarden worden de open laadbak in geleid en dan volgt er een prachtige rit over een hobbelige bergweg vol gaten door de ongerepte en overweldigende Canyon van Naryn naar het yurtcamp. Wat een onverwachte mooie belevenis zo.

Joomart is een praktiserend Moslim, hij bidt vijf keer per dag In de richting van Mekka. Na de lunch in de natuur pakt hij een matje en leest uit de Koran. Ik denk dan ook in eerste instantie dat het beduimelde boekje in zijn borstzakje een Koran is maar het blijkt een versleten Russisch-Engels woordenboekje te zijn. Hij is zichzelf Engels aan het leren. Iedere dag oefenen we 10 nieuwe woorden door voorwerpen aan te wijzen en het Engelse woord erbij te zeggen. Op het einde van de acht dagen trekking kennen wij een beetje Kirgizisch en hij een beetje Engels.