Inburgeringscursus Vandaag, donderdag 19 juli, met onze gids Bambi, gestart met onze drie-daagse wandeltrekking in Terelj Nationaal Park. Deze wandeltrekking verloopt heel anders dan van te voren gedacht, maar wordt een van de meest dierbare herinneringen aan Mongolie omdat we de kans krijgen om drie dagen mee te draaien in het gezinsleven van een nomadenfamilie. Een soort spoed-inburgeringscursus. We worden bij het begin van het Nationale Park opgehaald door Bat-Erdene, de vader van deze familie. De bagage gaat op zijn ossenwagen en wij lopen erachter aan of er voor. De os is namelijk wat lui als hij van huis wegloopt en gaat steeds harder lopen als hij de stal weer ruikt. Na 10 kilometer lopen en net voor een zware regenbui komen we aan bij de drie gertenten van Bat-Erdene, zijn vrouw Tsetsegee, hun drie kinderen en de jongere broer van Bat-Erdene. Na een zeer hartelijke ontvangst met thee, kaas en een soort donuts wordt de kachel in onze gertent, waar we samen met Bambi slapen, opgestookt voor ons. Alle klamheid trekt weg uit de tent en we relaxen lekker met een boekje terwijl buiten de regen naar beneden klettert. Deze tent is van de vader van Bat-Erdene geweest en hebben ze geërfd. Hij gaat al 80 jaar mee! 's avonds word ik uitgenodigd om te helpen bij het melken van de koeien. Dat valt nog niet mee, maar de koe blijft staan en er komt melk uit! Het levert veel hilariteit op. Na het avondeten komen de twee jongste kinderen van 8 en 12 jaar de vloer in onze ger dweilen. Nieuwsgierig komen ze onze Ipad en e-reader bekijken. We nodigen ze uit voor een spelletje mens-erger-je-niet op de iPad. Dat hebben ze snel door en met de dobbelstenen oefenen we tellen in het Engels met ze. Op het einde van het spelletje roepen ze "Yes" als ze zes gooien. Ze nemen al helemaal onze taal over. Hun vader en moeder komen af op de enthousiaste kindergeluiden uit onze tent en dan is het ijs al snel gebroken. Deze familie komt oorspronkelijk uit West-Mongolië en via de vertaling van Bambi horen we over de gebruiken daar en hoe het landschap er daar uit ziet. Om hun kinderen een goede opleiding te geven zijn ze verhuisd naar deze plek, dichter bij Ulaan Bataar. In de winter blijven de kinderen in Ulaan Bataar op school en trekken de ouders met het vee door naar de winterplek waar ze tussen de bomen meer bescherming vinden tegen wind en sneeuw. De volgende ochtend moet de melk van gisteren direct verwerkt worden. We maken er kaas en yoghurt van. Daarna kunnen we weer op pad. De kids zijn niet meer van ons weg te slaan en willen graag mee vandaag. De zoon vraagt ons verbaasd 's ochtends: "wat gaan jullie dan bovenop die berg doen?" Een berg op lopen zonder doel daar begrijpt hij niets van, dus wordt de wandeltocht meer een zoektocht naar bosaardbeien en eetbare paddestoelen. Op de steile stukken blijft de os beneden, die dan weer tevreden zijn buik vol graast. Het is bijzonder om te zien hoe de kinderen hier al volop mee draaien in het huishouden. Ze helpen met het vee drijven, hout sprokkelen, koken, hout hakken, vuur maken. Je realiseert je hoe beschermd kinderen bij ons opgroeien. De zoon heeft de hele dagplanning van het huishouden in zijn hoofd, van zo laat tot zo laat moeten we eten voorbereiden, dan koeien melken, dan kaas maken. Hij maakt zich zorgen of er nog wel tijd overblijft voor een tweede spelletje mens-erger-je-niet. Op het einde van de middag maken samen met Tsetsegee dumplings, een soort deegflapjes met gekruid vlees erin. De hele dag door wordt er gekookt of de melk wordt verwerkt en dat alles met grote pot op de oven. De hele dag door gebukt staan boven die kachel en dat terwijl wij thuis onze vaatwasser op de juiste hoogte laten inbouwen zodat we niet zo diep hoeven te bukken. Als pannenlap scheurt ze telkens een paar bladzijden uit een buitenlands boek dat ze toch niet kan lezen. 's avonds is Bambi uitgenodigd op een feestje en zijn we dus na het eten alleen met de familie, zonder vertaling. Alle familiefoto's komen op tafel en gelukkig hebben wij op de IPhone ook al onze familie staan. Alles wordt uitgebreid bekeken en vooral als ze de leeftijd van mijn ouders horen zijn ze verbaasd. In Mongolië worden mensen niet zo oud en zien ze er zeker niet meer zo goed uit. Bat-Erdene en Tsetsegee zijn halverwege de dertig en hun vier ouders zijn allemaal al overleden. De foto van ons huis ontlokt verbaasde kreten, zo groot en met meerdere trappen! Ook onze hoekbank wordt bewonderd. Zelf zitten ze op de houten planken van twee tot op de draad versleten fauteuils of op lage plastic krukjes. Als klapper op de vuurpijl dan nog foto's van Erwins modelbouwvliegtuigen. Hoe verschillend kunnen levens van mensen toch zijn... Dan komt het onvermijdelijke wodka-moment. Eerst een paar kommetjes van hun home-made wodka en dan het halve flesje wat wij als cadeautje voor ze hadden meegenomen. Erwin en ik halen opgelucht adem als de bodem bereikt is, maar dan verschijnt er een tweede fles op tafel. En mijn truc om te nippen in plaats van achterover te slaan werkt hier helaas niet omdat de heer des huizes telkens aan een persoon het kommetje geeft en wacht tot je het leeggedronken hebt. Samen zingen ze ontroerende longsongs voor ons. Paardrijden en zingen zijn hier basisvaardigheden. Als we daarna teruglopen naar onze ger blijkt ons lampje het niet te doen. Ook al maken we duidelijk dat dat geen enkel probleem is omdat we een zaklamp bij ons hebben, moet toch in het donker buiten de kabel gerepareerd worden. Daarna storten we redelijk laveloos ons bed in en slapen als een blok in bij het geknor van de yaks om ons heen. De volgende ochtend hebben we nog enige tijd nodig om onze vochtbalans weer te herstellen.... We poetsen onze tanden en wassen onze handen bij de wasbak die de familie voor deze gelegenheid buiten heeft gezet zodat wij hem ook kunnen gebruiken. Het is het inmiddels al bekende systeem met de omgedraaide fles. De yakkalfjes lopen er nieuwsgierig om heen. We maken een familiefoto waarbij iedereen, ook wij, in de traditionele kleding wordt gehuld. Ik krijg de mantel aan die Tsetsegee aan had bij haar huwelijk. Erwin krijgt een van de mantels van Bat-Erdene aan, wat grote hilariteit oplevert want die is natuurlijk veel te kort. We moeten beloven om de foto toe te sturen zodat die bij hun in de familiefotolijst kan worden gestoken. Dat gaan we zeker doen, samen met een setje Hollandse pannenlappen. De post kan ze nog net bereiken voordat ze in september naar hun winterplek verkassen. De post schijnt er ongeveer een maand over te doen. Daarna gaan we nog een lekkere wandeling naar de schildpadrock maken en bezoeken we nog een klooster op een prachtige lokatie tussen de bergen, omringd door bloemen in alle kleuren. Als we 's middags in het toeristengerkamp aankomen is het heerlijk om warm te kunnen douchen. 's avonds lopen we nog terug naar de familie om ze de foto's op de IPad te kunnen laten zien. We krijgen de door mijzelf gemaakte yoghurt te eten en ze hebben voor ons voor morgen in de trein een lunchpakket gemaakt met kaas en zelfgemaakt brood;"from the heart". Wat een gastvrijheid en goedheid zit er in deze familie! Hun zoon leert Engels en zal misschien wel in de gelegenheid komen om te reizen en zelf iets van de weld te zien. We vragen ons af of er over 20 jaar nog nomaden zijn in Mongolië? En hoe ze dan leven? Hopelijk weten ze de mooie kant van hun cultuur te behouden. En iedereen weer bedankt voor de reacties. En Corrneel, maak je geen zorgen: Erwin is snel hersteld van de buikloop en is al lang weer het mannetje. Massage, rust en ibuprofen doet wonderen. En uhhh pa en ma, we verwachten wel iets anders dan kamelenkoekjes bij thuiskomst! We zijn inmiddels met de trein aangekomen in Beijing en hebben weer een gewone hotelkamer die niet naar yak ruikt en waar warm water uit de douche komt. Het is weer even wennen....